Wpisana na na pierwszą listę UNESCO, jako: jedyna działająca nieprzerwanie od średniowiecza, Kopalnia soli na świecie. Jej starsza siostra, Kopalnia w Bochni, już tego zaszczytu nie dostąpiła- rozszerzenie wpisu nastąpiło dopiero w 2013.
Kopalnie soli w Wieliczce i Bochni współtworzyły historyczne przedsiębiorstwo zwane "Żupy Krakowskie", które funkcjonowało nieprzerwanie, od połowy XIII w. do końca XVIII w. Wydobycie soli trwało do końca XX w. co jest ewenementem w historii światowego górnictwa. Dawną siedzibą zarządu obu Kopalń był Zamek Żupny w Wieliczce. Specyficzną cechą podkrakowskich Kopalń w Wieliczce i Bochni była dominacja suchej eksploatacji tamtejszych złóż soli kamiennej. Dzięki zastrzeżonej wówczas dla władcy zasadzie wyłączności wszelkich praw posiadania dochody z gospodarki solnej stały się jednym z głównych źródeł wpływów do kasy państwowej.
Kopalnie odzwierciedlają wszystkie historyczne etapy rozwoju techniki górniczej od XIII w. do XX w., a zachowane urządzenia i narzędzia dokumentują dawne systemy eksploatacji złóż, odwodnienia, oświetlenia i wentylacji Kopalni w sposób unikatowy w skali świata.
KOPALNIA W WIELICZCE
Górnicza eksploatacja złóż soli kamiennej w Kopalni w Wieliczce rozpoczęta w 2. połowie XIII w. W ciągu stuleci wydrążono ok. 300 km chodników i ponad 2000 komór. Znajdują się one na dziewięciu poziomach eksploatacyjnych na głębokości od 57 do 327 m. W podziemnych korytarzach występują malownicze Jeziora, nacieki i kryształy solne. Od XV wieku do dnia dzisiejszego Wieliczka przyciągała zwiedzających ze względu na jej wartości historyczne, przyrodnicze, naukowe i artystyczne, które sprawiają, że Kopalnia w Wieliczce jest miejscem unikatowym w skali światowej.
KOPALNIA W BOCHNI
Kopalnia w Bochni powstała w połowie XIII w. w wyniku pogłębiania studni solankowej na terenie bocheńskiej warzelni czynnej od XII w., kiedy natrafiono tam na złoże soli twardej. Od 1251 roku rozpoczęto jego systematyczną eksploatację górniczą. Niezwykle cenną spuściznę kultury duchowej bocheńskich górników stanowią podziemne kaplice i miejsca kultu religijnego. Strefę zabytkową Kopalni w Bochni stanowią 3 szyby: Sutoris z połowy XIII w., Campi z połowy XVI w. i Trinitatis z początku XX w. oraz 9 poziomów, usytuowanych na głębokości od 70 do około 330 m pod powierzchnią terenu, rozprzestrzeniających się na długości do 3 km.
ZAMEK ŻUPNY
Zamek Żupny to kompleks budowli zamkowych, zlokalizowany w północno-zachodniej części Wieliczki, których początki sięgają XIII w. Mury zamkowe obejmują Zamek Środkowy, Północny, Południowy, fragmenty kuchni żupnej oraz basztę. Obecnie Zamek stanowi siedzibę Muzeum Żup Krakowskich, w którym można obejrzeć stałą ekspozycję archeologiczną, kolekcję solniczek oraz wystawy czasowe.
DŁUGO OCZEKIWANE ROZSZERZENIE WPISU
KOPALNIA SOLI W WIELICZCE ZOSTAŁA WPISANA NA LISTĘ ŚWIATOWEGO DZIEDZICTWA W 1978 R. POSZERZENIE WPISU KOPALNI WIELICKIEJ O KOPALNIĘ W BOCHNI ORAZ ZAMEK ŻUPNY W WIELICZCE BYŁ NIEZBĘDNYM DOPEŁNIENIEM OBRAZU MIEJSCA. DOPIERO PREZENTACJA OBU KOPALNI DAJE WYOBRAŻENIE O SKALI HISTORYCZNEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA TECHNICZNEGO, ORGANIZACYJNEGO I GOSPODARCZEGO.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz