Wisła - Nadwiślańskie przewodniki PLUS

Nadrzędny cel projekciku to "zobaczyć co w okolicy". Nie zważając na granice województw, czy powiatów. teksty pochodzą w dużej mierze "z internetów" - najczęściej z linkami do źródła. Ale nie tylko do źródła - niektóre rzeczy są naprawdę wyśmienicie opracowane w sieci. Promień 50 km jest za duży dla piechura, dobry dla rowerzystów i posiadaczy czterech kółek.

Wisła w Tyńcu ©

Przewodniki od ujścia do źródła - są tutaj:

https://muwit.blogspot.com/p/plus-przewodnik.html

Zaś w tym poście są "odwrotnie" - wraz z tzw. postami z konkretnych miejsc.

BYŁ MUWIT, NIE MA MUWITU...

Mostek Pokutnic we Wrocławiu ©

Nadchodzi czas pożegnań. Po prawie dwudziestu latach, tworzenia "po godzinach", witryny krajoznawczej MUWIT.pl, nadszedł koniec. W zalewie technologii, vlogów, blogów i wszechobecnego FB, nie jestem w stanie tworzyć MUWITu tak, jak dotychczas. Czyli manualnie, z odnośnikami do województw, regionów i z mapkami. Niestety.

Architektura drewniana - Konstrukcje

Jak to się trzyma?

Zacznijmy od tego co widać od pierwszego rzutu oka: kształtu (planu budynku), konstrukcji, czyli wyjaśnienia na jakiej zasadzie budynek przed nami stoi. W kolejnych artykułach (które nigdy nie powstały), pojawią się informacje dotyczące poszczególnych obiektów (jak cerkwie, kościoły, dwory i dzwonnice), jak również szczegóły dotyczące zdobienia i wyposażenia.

Karczma w Jeleśni (śląskie) ©

Budynki są, najczęściej wznoszone na planie czworoboku, zdarzają się jednak o formie bardziej złożonej, np. dwu czworoboków przylegających do siebie na kształt litery L albo trzech czworoboków tworzących trzy boki większego kwadratu (litera U) itp.

Od Komańczy do Bartnego

Powłóczmy się po wsiach i zdziczałych sadach 

Beskid Niski zajmuje, w przybliżeniu i uproszczeniu, obszar między Komańczą, a Krynicą. Między Bieszczadami, a Beskidem Sądeckim. To duże uproszczenie, ale mam nadzieję, że pomoże zlokalizować ten piękny region tym, którzy, na przykład mieszkają nad morzem. 

Tereny te zamieszkiwali (niestety, w czasie przeszłym) Łemkowie (czyli grupa etnograficzna pochodzenia wołoskiego). Należą do tej samej grupy Rusinów Karpackich co Bojkowie i Huculi. Tyle wyjaśnienia o położeniu.

Gdzieś w Niskim... ©

Beskid Niski to Beskidy, czyli góry. Ale te góry są niewielkie. Najwyższy szczyt to Lackowa o wysokości nie wychodzącej ponad 1000 m. (mówię o polskiej stronie, bo słowacka część to Buszow - 1001 m npm bodajże). Dokładniej rzecz ujmując - Lackowa ma 997 m npm, przez co nazywana jest "policyjnym pryszczem". Nieciekawe, prawda? A właśnie, że nie :) 

Architektura drewniana - słowem wstępu

Słowem wstępu

Architektura drewniana wymyka się sztywnym zasadom, jakie funkcjonują w architekturze murowanej. Spowodowane jest to dość małą elastycznością tego typu architektury i dość wolnym tempem ewolucji.

Kościół w Boronowie (woj. śląskie)  ©

Kształt obiektów drewnianych zależał nie od ogólnie panującego stylu w danym okresie, ale od potrzeb materialnych i duchowych twórcy, tradycji lokalnych i swoistego "widzimisię"- nic więc dziwnego, że w podkarpackich wioskach spotkać można kościoły o charakterze gotyckim, powstałe w czasie, kiedy królował już barok.

Niekiedy za ratowanie zabytków zabierają się stowarzyszenia lub osoby prywatne (tak uratowany został kościół w Rodakach), Czasami przenoszone są  do skansenów (np. kościółek z Tokarni), a czasem niszczeją, czekając czasów kiedy władze dojdą do porozumienia (taki los spotkał drewnianą świątynię w Tłuczani).

Suwalszczyzna - bibliografia

Suwalszczyzna to kraina piękna jak baśń. Doczekała się zatem kilkunastu ciekawych przewodników. W mojej opinii najlepszy z możliwych jest przewodnik Polska Egzotyczna (obie części, choć tylko tom I obejmuje teren Suwalszczyzny),który sugeruje wędrówkę wzdłuż granicy i do kilku kilometrów od niej. Zarówno założenie przewodnika, jak i zawartość jest... genialna. Zresztą najwyraźniej inni sądzą podobnie skoro przewodnik doczekał się już czwartej edycji.

Bułgarskie zwyczaje wiosenne (folk24.pl)

Tekst i zdjecie z folk24.pl

Tradycja obrzędów ludowych sięga zamierzchłych czasów, gdy człowiek drżał przed potęgą żywiołów i starał się przebłagać ich moce. Pełne piękna, radości i umiłowania życia, zwyczaje najlepiej wyrażają etniczną samoświadomość Bułgarów, dowodząc jednocześnie rozwoju kultury, która mimo wielu zagrożeń zdołała przetrwać.

Bułgarski rytuał Survakari, odprawiany przez mężczyzn, mający charakter inicjacyjny,  związany był z Nowym Rokiem i jego wigiliź według kalendarza juliańskiego (13 i 14 stycznia).

Krótkie trzy dni (Bieszczady)

To były krótkie trzy dni. Zbyt krótkie...

One jednak dały mi przedsmak innych Bieszczad. Bieszczad wolnych od tłumu urlopowiczów zadeptujących połoniny, Bieszczad pełnych malin, borówek i... ludzi. Ludzi tutejszych.

Z archiwum MUWIT-u (1999 rok)

- Panie, może się pan u mnie zatrzymie. Po podwórku tylko owce chodzą. Ale ja panu zaraz szope otworze...- powiedział jakiś chłop, który wyprowadzał właśnie krowę na pastwisko.
Zanim zaparkowaliśmy naszego, starusieńkiego poloneza, dziadek zdążył nam opowiedzieć o swoim koledze. 

"Ale zwierze to musi żryć!"

- Wicie, bo on to jest taki wagabunda. On to by całe życie łaził. To już trzy lata jak się tak włóczy bez celu On nie ma domu. Cało zime chodzi w jednych portkach. Dziurawych. Dopiero mu je zeszłej zimy moja Maryśka zeszyła. Moja Maryśka to myśląca jest, wiecie? Bo Władek sobie wykoncypowoł, że on konia kupi. A Maryśka mu na to; "Władek, ty to możesz cało zime korzonki jeść i raz na czas  do kumpla przychodzić, ale zwierze to musi żryć"