Przy ul. Kościeliskiej zachował się zespół góralskich domów zbudowanych przeważnie w połowie XIX w. konstrukcji zrębowej, kryte gontem, główne wejście do budynków poprzedzone gankami.
Typowa chałupa góralska, budowana na planie wydłużonego prostokata, posadowiona była na kamiennej podmurówce i wznoszona w konstrukcji zrębowej. Gontowe dachy były strome, półszczytowe i miały okapy przyzbowe. Charakterystyczny był symetryczny podział elewacji frontowej z umieszczonym w jej części środkowej gankiem, wspartym na słupach i nakrytym daszkiem. Z ganku wchodziło się do sieni, po obu stronach której znajdowały się izby "czarna" i "biała". W izbie "czarnej", używanej na co dzień, znajdowała się kuchnia i miejsca do spania.
Pierwotnie chałupy nie miały kominów, a ściany pokrywały się czarnym nalotem od dymu- stąd nazwa izby. W izbie "białej" nie było pieca, a używana była od święta. Tu znajdowały się obrazy religijne, cenniejsze sprzęty i ubrania. Z czasem zaczęto wynajmować ją kuracjuszom. Często od tyłu do sieni przylegała komora. Pomieszczenia nakryte były stropami belkowymi. Drewniane detale były bogato zdobione dekoracją snycerską złożoną z motywów roślinnych i geometrycznych. Do budynków mieszkalnych od zachodu dostawiane były zabudowania gospodarcze. Obecnie większość zachowanych przy ul. Kościeliskiej chałup góralskich została częściowo przebudowana lub rozbudowana.
Do najciekawszych należą domy położone w zagrodach rodzin: Gąsieniców- nawsiów (nr 12), Gąsieniców- walczaków (nr 23), Walczaków Michałków (nr 26), Janików (nr 37), Bednarzów (nr 38 i 42), Walczaków- wójciaków (nr 78). Cennym obiektem zachowanym w mało zmienionym stanie jest chałupa Gąsieniców- sobczaków przy Drodze do Rojów 6.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz