wtorek, 9 sierpnia 2022

Leszno - Pozdziacz - cerkiew Bazylego Wielkiego




Cerkiew pw. św. Bazylego Wielkiego w Poździaczu (Lesznie) zbudowano w 1737 r. na miejscu starszej świątyni. Po wysiedleniu miejscowej ludności ukraińskiej w latach 40. XX w. stała opuszczona. W 1957 r. cerkiew została przejęta do kultu przez Kościół rzymskokatolicki, zyskała wezwanie Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny.

Świątynia jest orientowana, konstrukcji zrębowej, trójdzielna, z kryłosami w nawie. Prezbiterium zamknięte trójbocznie, sklepione kolebką. Dach nad sanktuarium kalenicowy, pięciopołaciowy. Nawa na planie kwadratu nakryta sferyczną ośmiopołaciową kopułą posadowiona na tamburze z pozorną latarnią w zwieńczeniu. U podstawy tamburu daszki koszowe. Narteks pod dachem dwuspadowym. Opasanie wsparte na rysiach (sanktuarium) i słupach. Kryłosy niskie, na planie prostokąta, pod dachami pulpitowymi.


Oryginalny ikonostas został przeniesiony do Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku i umieszczony w cerkwi z Grąziowej. W czasie ostatnich remontów wycięto oryginalny portal główny (z inskrypcją zawierającą datę), ściany pobito wewnątrz boazerią oraz zastąpiono blachą gontowe poszycie dachu.

Na terenie cerkiewnym uszkodzone zabytkowe kamienne nagrobki. Obok cerkwi stała drewniana, czworoboczna dzwonnica z XVIII w. z XVI-wiecznym dzwonem, która runęła w 2000 r. Obecnie stoi tam współczesna spawana, niewielka wieża.


W pobliżu dawnej cerkwi parafialnej, przy drodze wiejskiej, usytuowana jest drewniana greckokatolicka kaplica pw. Trójcy Świętej wybudowana w 1858 r. Obecnie funkcjonuje jako greckokatolicka cerkiew parafialna.

W 1977 r. zmieniano nazwy miejscowości brzmiące ukraińsko – Poździacz otrzymał nazwę Leszno. W czasie tzw. pierwszej Solidarności (1981 r.) przywrócono poprzednie nazewnictwo. Jednak kilka miesięcy później, na wniosek mieszkańców, Poździacz ponownie nazwano Lesznem.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz