piątek, 29 stycznia 2021

Mogielica - najwyższy szczyt Beskidu Wyspowego

 https://www.geocaching.com/geocache/GC7512C

Mogielica.


Mogielica (1170 m n.p.m). wznosi się na obszarze trzech gmin: Dobra, Słopnice i Kamienica. Deniwelacje względem dna dolin leżących u jej podnóża sięgają 760 m. Mogielica nie jest typowym wzniesieniem Beskidu Wyspowego, gdyż w różnych kierunkach odchodzą od niego długie boczne grzbiety. Najdłuższy odchodzi w południowym kierunku i poprzez wzniesienia Krzystonowa i Jasienia ciągnie się aż do przełęczy Przysłop. W grzbiecie tym jest jednak dość głęboką przełęcz (pomiędzy Mogielicą a Małym Krzystonowem), przez którą prowadzi dobra, lecz zamknięta dla ruchu pojazdów droga leśna z Półrzeczek do Szczawy. Długi grzbiet tworzy też Mogielica do Przełęczy Słopnickiej. Liczne potoki spływające z Mogielicy zasilają rzeki: Jurkówkę, Słopniczankę, Łososinę, Kamienicę Gorczańską.

Rozległy masyw Mogielicy jest zalesiony. Są to głównie lasy świerkowo-jodłowe i buczyna karpacka, wierzchołkowe partie zaś porasta skarlały las świerkowy. Ten las świerkowy to jedyny w całym Beskidzie Wyspowym fragment regla górnego. Wielki kompleks leśny stanowi ostoję wielu rzadkich zwierząt. Z większych ssaków występują tu: borsuk, popielica, wydra, jeleń, sarna, dzik, ryś, okresowo pojawiają się wilki. Z rzadszych płazów występuje kumak górski, traszka górska i karpacka. Kompleksowe badania trwające od 2001 potwierdziły występowanie tutaj aż 105 gatunków ptaków lęgowych, w tym tak rzadkich, jak: głuszec, orlik krzykliwy, cietrzew, puszczyk uralski, włochatka, sóweczka, puchacz, dzięcioły białogrzbiety i trójpalczasty, siwerniak, czeczotka. Dla większości z nich Mogielica jest jedyną ostoją w całym Beskidzie Wyspowym.

Form skalnych jest niewiele. Z rzadka spotkać można niewielkie ostańce skalne i szczeliny skalne. Na południowo-wschodnim grzbiecie Mogielicy opadającym do Przełęczy Słopnickiej, przy zielonym szlaku turystycznym znajduje się szereg zwietrzałych skał.

25 lutego 2011 na szczycie Mogielicy oraz na jej północnych stokach utworzono rezerwat przyrody Mogielica o powierzchni 50,44 ha wraz z otuliną o powierzchni 90,69 ha. Głównym celem rezerwatu jest ochrona głuszca i jego biotopu oraz innych rzadkich gatunków ptaków, ich siedlisk przyrodniczych, a także form skalnych.

W masywie Mogielicy znajdowało się kilkanaście polan. Największa z polan to położona na południowo-zachodnim grzbiecie poniżej szczytu widokowa polana zwana Stumorgi, Polaną Stumorgową lub Halą Stumorgową. Nazwa hali Stumorgi pochodzi od dawnej jednostki powierzchni – mórg (ok. 0,5 ha). W istocie hala miała powierzchnię większą od 50 ha. Dawniej stały na niej szałasy i mieszkańcy Jurkowa wypasali tu ogromne stada owiec. Obecnie, po zaprzestaniu wypasu, hala stopniowo zarasta, a jej powierzchnia uległa już zmniejszeniu. Na północnym grzbiecie Mogielicy znajduje się dużo mniejsza, lecz bardzo widokowa polana Wyśnikówka, stanowiąca charakterystyczny, rozpoznawalny z daleka element sylwetki Mogielicy. Na przedłużeniu tego grzbietu w północno-zachodnim kierunku (przy niebieskim szlaku) znajduje się druga co do wielkości Cyrla. Na polanie tej nadal prowadzi się koszarowy wypas owiec. Z wszystkich tych polan roztaczają się szerokie widoki. Turyści wędrujący od przełęczy Rydza Śmigłego w dolnej części podejścia przechodzą przez niewielką polanę Mocurka. Inne polany znajdują się poza szlakami turystycznymi lub już zarosły lasem.

Mogielica jest celem wycieczek turystycznych. Mogielica należy do Korony Gór Polski. Popularność szczytu wzrosła od czasu wybudowania na nim wieży widokowej. Od dawna rozważa się też wybudowanie schroniska górskiego. Na szczycie Mogielicy od wielu już lat organizowany jest w sierpniu (w przedostatnią niedzielę) coroczny „Złaz turystyczny – Mogielica”. Jego organizatorami są gminy, na których terenie leży ten szczyt, a więc Dobra, Słopnice, Kamienica, a także starostwo Limanowej.

Z polany z krzyzem papieskim są piekne widoki na Tatry i Gorce.

Widok z polany pod Mogielicą.

 

Mogielica jest ważnym węzłem szlaków turystycznych:

szlak turystyczny zielony – zielony z przełęczy Ostrej przez Cichoń, Przełęcz Słopnicką, szczyt Mogielicy (3:15 h, ℯ 2:20 h), Przełęcz Rydza-Śmigłego, Łopień do Dobrej (z Mogielicy 4 h, ↑ 4:45 h),
szlak turystyczny niebieski – niebieski z Jurkowa przez szczyt Mogielicy 2:45 h, ℯ 2 h), Stumorgową Halę, przełęcz między Mogielicą a Krzystonowem do Szczawy (z Mogielicy 3:30 h, ↑ 4:50 h),
szlak turystyczny żółty – żółty z Tymbarku, północnym podnóżem Łopienia, przez Zaświercze, szczyt Mogielicy (5 h, ℯ 4 h), Stumorgową Halę, Krzystonów, Jasień na przełęcz Przysłop (z Mogielicy 3:20 h, ↑ 4.20 h).
szlak papieski – z Limanowej przez Skiełek, Ostrą, Cichoń, Przełęcz Słopnicką, Mogielicę, przełęcz Rydza Śmigłego, Jurków.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz