Gdów - widoczne ślady bitwy

https://www.geocaching.com/geocache/GC4EKN9

Kopiec-mogiła powstańców 1846 roku, usypano w 1906 r. Jest on mogiłą zbiorową 154 powstańców poległych w bitwie pod Gdowem. Na szczycie rzeźba przedstawiająca personifikację Ojczyzny fundacji rodziny poległego Michała Rottermunda.

Bitwa pod Gdowem – miała miejsce 26 lutego 1846 w okolicach Gdowa, podczas powstania krakowskiego. Była to jedyna bitwa stoczona podczas tego zrywu niepodległościowego.

Na wieść o wybuchu powstania wojska austriackie, dowodzone przez pułkownika (później generała) Ludwiga von Benedeka, ruszyły z Tarnowa. Ich niewielkie siły (niespełna 500 ludzi) wzmocnili chłopi z Marszowic, Nieznanowic i Pierzchowca (późn. Pierzchowa), uzbrojeni w kosy, cepy i widły. Tak duże poparcie Austriacy zawdzięczali obietnicy, że chłopi biorący udział w walce ze zbuntowaną szlachtą otrzymają cetnar soli i po 5 złotych za każdego jeńca.

Idące z Łazan wojska powstańcze (380 ludzi - mieszczanie, chłopi i szlachta), dowodzone przez pułkownika Jakuba Suchorzewskiego (który sam jednak nie zjawił się na placu boju, a dowiedziawszy się o klęsce uciekł w kierunku Dobczyc, zabierając kasę powstańczą) zaatakowały idące od strony Bochni siły austriackie. Doszło do bardzo zażartej bitwy. Powstańcza kawaleria nie zdołała jednak odeprzeć ataku i musiała się wycofać, a piechota poniosła ciężkie straty rozpaczliwie broniąc się wśród zabudowań. W końcu otoczeni polscy kosynierzy zebrali się pod murem cmentarza, gdzie zostali wymordowani co do jednego. Tylko niewielka część oddziału zdołała ujść do Krakowa.

154 powstańców, poległych w czasie bitwy, pochowano na terenie pastwiska obok cmentarza. W 1906 roku na mogiłach powstańców usypano kopiec i włączono go w obręb cmentarza.

W mogile pod kopcem leży 154 powstańców. W bitwie pod Gdowem 1846 r. zginęło ich dużo więcej. Część powstańców próbowało uciekać gościńcem w stronę Dobczyc. Zostali doścignięci i zabici przez bandy rozbestwionych chłopów.

Leżą w Gdowie przy ul. Myślenickiej pod krzyżem krożanskim – 3

w Kunicach pod figurą we wspólnej mogile z żołnierzami z II wojny światowej – 6

oraz w Winiarach pod kapliczką w centrum wsi – 8.

Następnego dnia Austriacy zajęli Wieliczkę.