Najlepiej zachowany kościół obronny

https://www.geocaching.com/geocache/GC7V4HR

Kościół św. Jerzego budowany na miejscu dawnej strażnicy od 1359, rozbudowywany do pierwszych lat XVI wieku.

Najlepiej zachowany kościół obronny w regionie. Początkowo był to obiekt halowy, jednonawowy, zlokalizowany w południowo-zachodnim narożu miasta. W koronie murów wybudowano ganki obronne i wieżę zwieńczoną blankowaniem. Na początku XV wieku wzniesiono drugą wieżę (dzwonniczą), a pod koniec stulecia obiekt przebudowano na trójnawową pseudobazylikę (dobudowano nawę boczną północną, nawa środkowa i południowa mieści się w obrysie kościoła halowego). Po pożarze w 1500 r., podczas odbudowy powstało istniejące i charakterystyczne odchylenie osi kościoła (prezbiterium) nie leży dokładnie na osi nawy środkowej, ze środka nawy głównej są widoczne tylko dwa okna: prawe i środkowe, trzecie jest niewidoczne). W kościele zasługują na uwagę: sklepienia kryształowe z 1515 r. (wykonał je mistrz Matz z Gdańska), XVI-wieczna ambona, organy z 1721 r. (Josue Mosengel twórca organów w Świętej Lipce) były przebudowywane – obecne z 1975 r. mają 43 głosy, płyta nagrobna (epitafium) Krzysztofa Schenka von Tautenburg z 1597 r. oraz karcer (wejście z kościoła) znajdujący się pod wieżą wysoką.

Do II wojny światowej nazywany "kościołem niemieckim" (w odróżnieniu od stojącego obok "kościoła polskiego"). Po wysiedleniu Niemców w 1945 r., kościół był używany przez kętrzyńską parafię ewangelicką. Już rok później - w 1946 - budynek został zarekwirowany przez władze komunistyczne i natychmiast przekazany Kościołowi rzymskokatolickiemu.

Jako świątynia rzymskokatolicka, kościół św. Jerzego ma tytuł bazyliki mniejszej oraz pełni także funkcję kolegiaty. W kościele dawna kaplica św. Jakuba po reformacji pełniła funkcję baptysterium, które po 1946 roku ukształtowano architektonicznie na wzór Ostrej Bramy w Wilnie. Z tego miejsca zawsze na początku lipca odbywają się piesze pielgrzymki do Wilna.

Z lochami kościoła w Kę­trzy­nie zwią­za­na jest le­gen­da o ska­zań­cu, któ­re­mu o­bja­wi­ła się Ma­tka Bo­ska, na­ka­zuj­ąc mu wy­rzeź­bić swą po­do­bi­znę. Gdy ra­no krzy­żac­cy stra­żni­cy zaj­rze­li do ce­li wię­zien­nej i zo­ba­czy­li tam wy­rzeź­bio­ną fi­gur­kę, bar­dzo się zdu­mie­li. Uzna­li to za cud i wy­puś­ci­li wię­źnia, ten zaś u­dał się w kie­run­ku Re­szla. Po dro­dze za­wie­sił fi­gur­kę na jed­nym z mi­ja­nych drzew li­po­wych. Drze­wo to da­ło po­czą­tek san­ktu­a­rium zwa­ne­go Świę­tą Li­pką.

Więcej na:

• http://www.zamkipolskie.com/ketrzynk/ketrzynk.html