ZABYTKI WCZESNOCHRZEŚCIJAŃSKIE I BIZANTYJSKIE W SALONIKACH (K I, II, IV / 1988)
Saloniki, założone w r. 315 p.n.e., stolica prowincji rzymskiej i miasto portowe, było jednym z pierwszych ośrodków rozprzestrzeniania się chrześcijaństwa. Spośród zabytków tego okresu należy wyróżnić kościoły na planie centralnym, bazylikowym lub łączącym cechy ich obu, powstałe pomiędzy IV i XV w., stanowiące diachroniczną serię typologiczną, która miała znaczny wpływ w świecie bizantyjskim. Mozaiki rotundy (przebudowanej na kościół Św. Jerzego), kościołów Św. Demetriusza i Św. Dawida należą do arcydzieł sztuki wczesnochrześcijańskiej.
GÓRA ATHOS (N III / K I, II, IV, V, VI / 1988)
Od 1054 “Święta Góra", bez prawa wstępu dla kobiet i dzieci, stanowi środek duchowy prawosławia, a od czasów bizantyjskich posiada statut autonomiczny. Jest to również ważny ośrodek artystyczny. Wzorcowy plan klasztorów (obecnie, w około dwudziestu klasztorach żyje 1400 mnichów) rozprzestrzenił się aż po Rosję, zaś tamtejsza szkoła malarska odcisnęła piętno na historii sztuki prawosławnej.
STANOWISKA ARCHEOLOGICZNE W VERGINIE (K I, III / 1996)
Dawna Aigai, pierwsza stolica królestwa Macedonii, została odkryta w XIX w. w pobliżu Verginy, w północnej Grecji. Do najstarszych zabytków należą ruiny monumentalnego pałacu o bogatej dekoracji mozaikowej i polichromowanych stiukach oraz nekropola, na której znajduje się przeszło trzysta kopców grobowych, niektóre pochodzące z XI w. Jeden z grobów królewskich Wielkiego Kopca został zidentyfikowany jako grobowiec Filipa II, władcy, który podbił wszystkie miasta-państwa greckie, torując drogę swemu synowi Aleksandrowi oraz ekspansji świata hellenistycznego.
THE AREA OF THE PRESPES LAKES: MEGALI AND MIKRI PRESPA WHICH INCLUDES BYZANTINE AND POST-BYZANTINE MONUMENTS
The Prespa National Park (PNP) is situated in Northwest Greece, in the Region of West Macedonia; it covers an area of 327km2 and is part of the Transboundary Prespa Park, which is shared between Greece, Albania and FYROM. The PNP consists of the lakes, Megali and Mikri Prespa, and the lake basin which extends to the tops of the surrounding mountains. The two lakes are separated by a narrow isthmus called “Koula”. Mikri Prespa has a maximum depth of 8.4 m and covers an area of 47.7 km2, of which 43.5 km2 belong to Greece and 3.9 km2 to Albania. Megali Prespa is 55m deep and covers an area of 259.4 km2 which is divided between Greece, Albania and FYROM. The PNP has approximately 1,500 inhabitants. The region of Prespa preserves various monuments and many remains of settlements created through the long-term human presence in the area. The archaeological data show that people have lived in the Prespa valley for over four thousand years, but documented human presence does not emerge until the 2nd century BC. Inscriptions found on the island of Agios Achilleios, dated to the Hellenistic era, refer to Julius Crispus and the independent city of Lyca. In Classical times the Prespa region formed part of ancient Lyncus, and the lakes were called Little and Great Brygeis. In 148 BC Prespa became part of the Roman Province of Upper Macedonia. In the Early Christian period it belonged to Macedonia Deutera as a part of Illyricum Prefecture. In the late 8th and early 9th century AD the region belonged to the Theme of Thessaloniki. In the 10th century, Agios Achilleios became the first seat of Czar Samuel Comitopoulos’ government. He founded the basilica of Agios Achilleios, in which he placed the relics of Saint Achilleios. In 1018 the Byzantine Emperor Basil II reconquered the territory, built two fortresses, Vasilida and Konstantion, and established the seat of the Archbishop of Ohrid. In 1072 the Alamani and Franks passed through Prespa and ravaged the church of St Achilleios. In the 12th century Prespa was referred to as Province of Prespes in the chrysobull of Alexios III Angelus. For a while, the region of Prespa remained under the control of the Despot of Epirus, Michael II Angelus, before passing into the rule of the Emperor of Nicaea, Michael VIII Palaeologus. During the 14th century Prespa was incorporated into the kingdom of Stephen Dusan and was conquered in circa 1386 by the Ottomans. The region remained under their rule for 526 years.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz