Wroclawskie fortyfikacje - Brama Oławska

Brama Oławska (niem. Ohlauer Tor – nazwa bram miejskich we wschodniej części umocnień fortecznych Wrocławia. Ponadto jako Nową Zewnętrzną Bramę Oławską (niem. Neues Äußeres Ohlauer Tor) określano w XIX w. rogatki miejskie u zbiegu ulic Traugutta i Kościuszki, nazywane także Ohlauer Barriere. Wzniesiona na początku II połowy XIII wieku w linii fortyfikacji wewnętrznych miasta na trakcie prowadzącym na wschód, w kierunku Oławy. Zlokalizowana była w miejscu, gdzie dziś znajdują się posesje nr 29-31 przy ulicy Oławskiej (obok gmachu Urzędu Statystycznego). Składała się z wieży bramnej o podstawie prostokąta zbliżonego do kwadratu oraz przedbramia.

tekst i zdjęci: https://www.geocaching.com/geocache/GC5XMNG

na zdjęciu: fragment makiety z basteją Hioba, którą można obejrzeć od strony południowej.

Zlikwidowana została w 1792, pozostawiono jedynie łuk nad ulicą, który później został również usunięty. Wzniesiona wkrótce po bramie wewnętrznej, na linii nowych, zewnętrznych fortyfikacji (obok miejsca, gdzie dziś stoi Galeria Dominikańska, około stu metrów na wschód od skrzyżowania ulicy Oławskiej z Piotra Skargi). 

Pierwszy raz wzmiankowana w 1299 w związku z zapłatą dla kamieniarza Albericusa za wykonane prace budowlane. Pierwotnie podobna była do bramy wewnętrznej, w połowie XV wieku powiększone zostało przedbramie, wzniesiono nową wieżę. Później dodano barbakan (na przełomie XV i XVI w.), w 1576 zastąpiony basteją. 

na zdjęciu: obraz fortyfikacji datowany na rok 1807.

W 1588 mury bastei przysypano ziemią tworząc nowy bastion: wieża bramna została zastąpiona wieżą o podstawie półkolistej z działobitnią na szczycie. W latach 1638-1642 dodano na podstawie projektu Valentina von Säbisch rawelin, który uzupełniono w latach 70. XVIII wieku dodatkowo usypanym płaszczem osłonowym. Podczas oblężenia miasta przez wojska napoleońskie (1806) Brama Oławska nie ucierpiała nadmiernie, ale zburzona została w już 1807, w pierwszej fazie zarządzonej przez Francuzów likwidacji fortyfikacji miejskich Wrocławia. 

Podczas budowy trasy W-Z i podziemnych przejść z nią związanych. w latach 1975-1977 na placu Dominikańskim odkryto pozostałości fundamentów Bramy Oławskiej. Zostały one w czasie robót budowlanych w znacznej części zniszczone, a niektóre zachowane pozostałości gruntownie przemurowano i zaadaptowano w latach 1977-1978 na potrzeby przejścia podziemnego, gdzie są obecnie widoczne. Obok przejścia wyeksponowano makietę Bramy i sąsiadującego z nią fragmentu fortyfikacji.