BYŁ MUWIT, NIE MA MUWITU...

Mostek Pokutnic we Wrocławiu ©

Nadchodzi czas pożegnań. Po prawie dwudziestu latach, tworzenia "po godzinach", witryny krajoznawczej MUWIT.pl, nadszedł koniec. W zalewie technologii, vlogów, blogów i wszechobecnego FB, nie jestem w stanie tworzyć MUWITu tak, jak dotychczas. Czyli manualnie, z odnośnikami do województw, regionów i z mapkami. Niestety.

Architektura drewniana - Konstrukcje

Jak to się trzyma?

Zacznijmy od tego co widać od pierwszego rzutu oka: kształtu (planu budynku), konstrukcji, czyli wyjaśnienia na jakiej zasadzie budynek przed nami stoi. W kolejnych artykułach (które nigdy nie powstały), pojawią się informacje dotyczące poszczególnych obiektów (jak cerkwie, kościoły, dwory i dzwonnice), jak również szczegóły dotyczące zdobienia i wyposażenia.

Karczma w Jeleśni (śląskie) ©

Budynki są, najczęściej wznoszone na planie czworoboku, zdarzają się jednak o formie bardziej złożonej, np. dwu czworoboków przylegających do siebie na kształt litery L albo trzech czworoboków tworzących trzy boki większego kwadratu (litera U) itp.

Od Komańczy do Bartnego

Powłóczmy się po wsiach i zdziczałych sadach 

Beskid Niski zajmuje, w przybliżeniu i uproszczeniu, obszar między Komańczą, a Krynicą. Między Bieszczadami, a Beskidem Sądeckim. To duże uproszczenie, ale mam nadzieję, że pomoże zlokalizować ten piękny region tym, którzy, na przykład mieszkają nad morzem. 

Tereny te zamieszkiwali (niestety, w czasie przeszłym) Łemkowie (czyli grupa etnograficzna pochodzenia wołoskiego). Należą do tej samej grupy Rusinów Karpackich co Bojkowie i Huculi. Tyle wyjaśnienia o położeniu.

Gdzieś w Niskim... ©

Beskid Niski to Beskidy, czyli góry. Ale te góry są niewielkie. Najwyższy szczyt to Lackowa o wysokości nie wychodzącej ponad 1000 m. (mówię o polskiej stronie, bo słowacka część to Buszow - 1001 m npm bodajże). Dokładniej rzecz ujmując - Lackowa ma 997 m npm, przez co nazywana jest "policyjnym pryszczem". Nieciekawe, prawda? A właśnie, że nie :) 

Architektura drewniana - słowem wstępu

Słowem wstępu

Architektura drewniana wymyka się sztywnym zasadom, jakie funkcjonują w architekturze murowanej. Spowodowane jest to dość małą elastycznością tego typu architektury i dość wolnym tempem ewolucji.

Kościół w Boronowie (woj. śląskie)  ©

Kształt obiektów drewnianych zależał nie od ogólnie panującego stylu w danym okresie, ale od potrzeb materialnych i duchowych twórcy, tradycji lokalnych i swoistego "widzimisię"- nic więc dziwnego, że w podkarpackich wioskach spotkać można kościoły o charakterze gotyckim, powstałe w czasie, kiedy królował już barok.

Niekiedy za ratowanie zabytków zabierają się stowarzyszenia lub osoby prywatne (tak uratowany został kościół w Rodakach), Czasami przenoszone są  do skansenów (np. kościółek z Tokarni), a czasem niszczeją, czekając czasów kiedy władze dojdą do porozumienia (taki los spotkał drewnianą świątynię w Tłuczani).